Terwijl de rubriek ‘Evolutie’ de grootschalige ontwikkelingsprocessen omvat die in lange tijden evolutionair rond en op de aarde hebben plaatsgevonden, komen onder ‘Geschiedenis’ de ontwikkelingen ter sprake die zich in (pre)historische tijden bij de verschillende volken hebben afgespeeld, met de nadruk op hun bewustzijnsgeschiedenis. Over deze bewustzijnsgeschiedenis van de mensheid biedt Steiner belangwekkende inzichten, die in een werkelijk historisch besef resulteren.

• De wetenschap van de geheimen der ziel – Herkomst en bestemming van de mens

Een belangrijk thema in dit basiswerk is – naast de ‘lijfelijke’ evolutie van de mens – de geschiedenis van de grote culturen die elkaar in de loop der tijd hebben afgelost en waarvan zowel de archeologie als de overgeleverde goden- en heldenverhalen nog getuigen. Steiner schetst de spirituele essentie van deze deels lang vervlogen culturen.

• Het evangelie naar Johannes – Spirituele achtergronden

Na de beschrijving van de primaire evolutie van mens en aarde tot aan de ondergang van Atlantis, geven deze voordrachten een heldere schets van de cultuurontwikkeling die via het oude Indië, Perzië en Egypte uitmondde in de Grieks-Latijnse periode en vandaar tot in het heden. In feite is dit de thematiek van De wetenschap van de geheimen der ziel in een korter bestek en met andere accenten.

• Het evangelie naar Marcus – Spirituele achtergronden

Deze voordrachten vormden het sluitstuk van Steiners beschouwingen over de evangeliën. Het onherroepelijk verdwijnen van de oude helderziendheid en de opkomst van de logica leidt tot leegte in de ziel. Het tegenwicht ligt in een innerlijke ommekeer, in de verheffing van de ziel tot een nieuw bewustzijn.

• Inzicht in het mysterie van Golgotha

Steiner biedt in deze voordrachten een fascinerende geschiedenis van de innerlijke én de wereldse ontwikkeling van het christendom, welke laatste te vaak een verloochening van het christendom inhield. De gevolgen van die verloochening werken diep door in onze wetenschap en ons zelfbewustzijn. Het boek eindigt met de vraag hoe de oorspronkelijke geest van het christendom hervonden kan worden en een persoonlijke verhouding tot Christus kan groeien.

• Wereldgeschiedenis in het licht van de antroposofie

Buitengewoon levendig en concreet schetst Steiner in deze voordrachten de wijze waarop een vroegere mensheid de wereld beleefde. Het verbleken van de oorspronkelijke spiritualiteit. De brand van de Artemis-tempel te Efeze en de brand van het eerste Goetheanum. De noodzaak van nieuwe, ‘goden-waardige’ gedachten.

• Verborgen geschiedenis – Open toekomst

Deze selectie van voordrachten sluit nauw bij het vorige boek aan. Steiner schetst hier de dramatische lotgevallen van enkele belangrijke personages in de loop van hun incarnaties. De bekendste zijn Gilgamesj en Enkidoe, Alexander de Grote en Aristoteles, keizer Julianus Apostata en Jeanne d’Arc. Het boek besluit met een blik op onze huidige cruciale tijd en het werken aan een nieuwe toekomst.

• De strijd om het mens-zijn – Aspecten van het kwaad

Voordrachten met excursies naar dramatische episodes in onze geschiedenis. Sinds enkele eeuwen heeft de mensheid een ongekende macht veroverd in de omgang met de materie. Deze ontwikkeling is echter zeer eenzijdig. Het is de hoogste tijd om door te stoten naar de binnenkant van het bestaan: naar de geheimen van de levende natuur, van onze eigen existentie en van het samenleven met andere mensen. Dat is de strijd die wij dienen te voeren om ons eigen mens-zijn. Bij die strijd ontmoeten we geestelijke tegenstrevers en medestanders. Over de aard van deze helpende en tegenstrevende krachten en over de wegen naar een werkelijk menselijke cultuur gaan deze voordrachten.