Antroposofie is aanwezig in de maatschappij, maar nog lang niet echt bekend, laat staan geliefd Door middel van de reeks Rudolf Steiner werken & voordrachten is hard gewerkt om antroposofie beschikbaar, bereikbaar en toegankelijk te maken.
Maar een nieuwe generatie van lezers die zich zeker wel aangetrokken voelt tot antroposofische ideeën en initiatieven, vindt het niet makkelijk om tot de bron door te dringen. De vorm waarin Rudolf Steiner de antroposofie bracht, is honderd jaar oud en kan niet meer onveranderd naar de huidige tijd worden overgeplant. Mensen hebben tegenwoordig tijdgenoten als gidsen naar de antroposofie nodig, tijdgenoten die op een persoonlijke, zelfbewuste manier antroposofie in hun leven en werk integreren.
Dit vraagt om een andere opzet dan tot nu toe van onze boeken. Niet beginnen met teksten van Steiner en naderhand een kenner in een nawoord daarover aan het woord laten, maar een nieuwe toegangspoort creëren door een ‘werker’ in de antroposofie een inleidend essay over zijn of haar ervaringen en ontdekkingen te laten schrijven. Waarna deze inleider de verschillende bronnen bij Rudolf Steiner opvoert – geschreven teksten, voordrachten of delen daarvan – die inspirerend of richtinggevend waren voor de ingeslagen weg.
Zo kan in onze uitgaven een keur aan relevante en actuele onderwerpen de revue passeren, waarbij iedere inleider weer een andere invalshoek zal hebben en zal putten uit heel verschillende delen van Steiners verzamelde werk, dat op die manier opnieuw ontsloten wordt. Deze opzet vormt een breuk met het verleden, maar de tijd vraagt erom Het doel bij het begin van de Rudolf Steiner Vertalingen in 1991 was een representatieve selectie uit te geven van het verzamelde werk van Rudolf Steiner in het Nederlands in 48 delen. In het hoge tempo van drie delen per jaar werd de reeks in 2006 voltooid.
De 48 delen waren gerubriceerd naar onderwerpen als mens- en wereldbeeld, innerlijke scholing, filosofie, christologie, kunst, opvoedkunde, geneeskunde, natuurwetenschap. Wat moest er na voltooiing nog gebeuren? Stoppen? Het leek verantwoord om door te gaan – zoveel belangrijke teksten waren immers nog niet vertaald.
Dus ontstonden er vanaf 2007 nieuwe uitgaven onder een nieuwe redactie, alleen in een wat rustiger tempo van drie delen per twee jaar. In twaalf jaar tijd verschenen zo achttien boeken. Het uitgebalanceerde palet van 48 delen werd daarmee uiteraard doorbroken. De nieuwe uitgaven werden ‘intuïtief’ gekozen.
Een belangrijke ontwikkeling van de redactie was de samenstelling van bloemlezingen, zoals De wereld van de gestorvenen, Jaarfeesten en De strijd om het mens-zijn. Ten opzichte van de reeks van 48 kreeg de ‘Nieuwe reeks’ een opvallend nieuw uiterlijk. De linnen band met ‘stofomslag’ maakte plaats voor een ‘harde kaft’ met een kleurige afbeelding, gemaakt door een kunstenaar met een antroposofische achtergrond, iedere twee jaar een andere.
Achtereenvolgens waren dat Henk Hage, Benno Sloots, Hans-Dieter Appenrodt, Sonia van der Klift, Doorlie Gerdes en Irene van der Laag. Ook de vijftien herdrukken van de oude serie die de afgelopen jaren verschenen, kregen de nieuwe vorm. Bovendien werden deze herdrukken door de redactie doorgezien en waar nodig verbeterd en aangevuld. Ook verschenen er enkele speciale uitgaven buiten de reeks om, namelijk Uit de schoot der goden, Door de poort van de dood, Euritmietherapie en Antroposofische weekspreuken.
Tot de veranderingen behoorde verder dat de ‘Nieuwe reeks’ in een ander, moderner lettertype werd gezet, waardoor ook de pagina-indeling veranderde. De herdrukken kregen dezelfde behandeling – met het onvermijdelijke nadeel dat deelnemers aan sommige leesgroepen twee verschillende uitgaven op schoot hadden.
In 2019 is het tijd voor weer zo’n operatie. Bij de beschreven nieuwe opzet past ook een nieuw uiterlijk, waarvan elders in deze nieuwbrief een voorproef is te zien. Op uitgeversgebied heeft er eerder dit jaar al een grote verandering plaatsgevonden. Daardoor is er een andere ploeg aan het werk en hebben we afscheid moeten nemen van de mensen die 28 jaar achter de schermen hun beste beentje voor de Rudolf Steiner Vertalingen hebben voorgezet: Françoise Berserik voor ontwerp en lay-out, Henk Pel voor zetwerk en correctie, Teun Berserik voor de tekeningen en Jaap Verheij voor technische ondersteuning.
Zij verdienen een groot woord van dank. Ook heeft er een verandering in de redactie plaatsgevonden: Roel Munniks heeft deze verlaten, zodat de redactie nu bestaat uit Frans van Bussel en Michel Gastkemper.
De ontwikkelingsstap is dus groot. Maar we hopen duidelijk te hebben gemaakt waardoor die is gezet. Wij denken zo de Rudolf Steiner Vertalingen en daarmee ook de antroposofie op de hoogte van de tijd te brengen en te houden.